the Fellowship of the Holland Onion - deel 7 -

Hoe groeit een Nederlandse ui uit tot wereldreiziger? Over waterwegen die verbinden, via exporteurs die uitblinken, en met logistiek die slim én duurzaam is. Dankzij haar eeuwenoude handelsgeest en een uniek systeem voor erkend kwaliteitstoezicht werd Nederland de grootste uienexporteur ter wereld. Bekijk de grandioze ontknoping van The Fellowship of the Holland Onion in Deel 7 – Het Exportseizoen. 

Water zit Nederland in het DNA. Al eeuwenlang spelen zeeën en rivieren een cruciale rol in onze handel en transport. Dat is niet zo vreemd: maar liefst 18,5 procent van het landoppervlak bestaat uit water. Ook vandaag de dag blijft dat een krachtig voordeel. Van alle landen in de Europese Unie vervoert Nederland de meeste goederen over zijn binnenlandse wateren. In 2024 ging het om 332 miljoen ton – ruim 30 procent van al het Nederlandse goederenvervoer. Zo’n 41 miljoen ton van de Nederlandse export gaat via zeevracht door in containers. Van de circa 1,3 miljoen ton Holland Onions die jaarlijks naar het buitenland gaan, verloopt tweederde via overzees gekoeld containertransport.

Grootste uienexporteur ter wereld
Nederland is al decennialang de grootste uienexporteur ter wereld. Holland Onion Association [ https://www.holland-onions.org/nl/leden] verenigt ongeveer 20 handelshuizen die samen wekelijks wel 50.000 ton Nederlandse uien exportgereed kunnen maken. Dat enorme potentieel aan wekelijkse volume biedt afnemers wereldwijd een groot voordeel: continue beschikbaarheid en betrouwbare leveringen.

Het werk van de exporteur
Achter die internationale stroom Holland Onions gaat een complex proces schuil. Exporteurs onderzoeken voortdurend de vraag op internationale markten, analyseren prijzen en concurrentie, kijken waar ter wereld oogsten mee- of tegenvallen en zorgen dat de logistiek klopt. Ze regelen het transport naar de haven, verzorgen de douaneformaliteiten en onderhouden nauw contact met kopers in alle werelddelen. Tegelijkertijd bewaken ze de kwaliteit, organiseren controles, beheren de financiële administratie en houden kopers én vervoerders op de hoogte van de voortgang. Die jarenlange ervaring vertaalt zich in snelle, betrouwbare levering, efficiënte logistiek, correcte exportdocumenten en een wereldwijd uniek systeem van kwaliteitstoezicht.

Strenge Europese kwaliteitsnormen
De Nederlandse ui is een groente die in 70 procent van de gevallen wordt geëxporteerd naar landen buiten de Europese Unie. Daarom moet iedere Holland Onion voldoen aan de kwaliteitsvoorschriften die in de EU zijn vastgelegd. Deze eisen zijn verankerd in de Gedelegeerde verordening (EU) 2023/2429 en de Uitvoeringsverordening (EU) 2023/2430. [interne link]

Controleplichtig
Het Kwaliteits Controle Bureau (KCB) [https://kcb.nl/export/export-landeneisen-voorwaarden] speelt hierbij een sleutelrol. Het bureau doet normcontroles bij export om te waarborgen dat Holland Onions aan de EU-voorschriften voldoen. Voor de Nederlandse ui geldt dat ze altijd controleplichtig zijn bij export.

Het KCB is een zelfstandig bestuursorgaan, aangestuurd door het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN) en de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA). De betrouwbaarheid van die controles staat buiten kijf: het KCB is door de Raad voor Accreditatie (RvA) erkend onder de norm NEN-EN-ISO/IEC 17020 (INSPECTIE RvA I070). Die accreditatie bewijst dat het bureau onafhankelijk en onpartijdig werkt en over de juiste deskundigheid beschikt.

Harde kwaliteitsgarantie
Onder regie van de NVWA voert het KCB naast kwaliteitscontrole een uiterst zorgvuldig ingericht fytosanitair inspectieprogramma uit. De Nederlandse overheid heeft namelijk de internationale plicht om te garanderen dat plantaardige producten voldoen aan de fytosanitaire eisen van het land van bestemming (de zogenaamde landeneisen) en vrij zijn van schadelijke organismen. Voor sommige bestemmingen geldt een absolute nultolerantie voor zogenaamde Q-organismen.  Voor deze nauwkeurige inspecties nemen goed opgeleide inspecteurs willekeurige verpakkingen, selecteren monsters en laten die analyseren in onafhankelijke laboratoria. Pas als alles in orde is, mag de partij worden uitgevoerd en wordt een fytocertificaat verstrekt.

Zo’n certificaat bevat alle essentiële informatie over de zending: herkomst, bestemming, productomschrijving en inspectieresultaten. Soms komen daar nog specifieke bijschrijvingen bij, afhankelijk van de eisen van het importerende land. Het grote voordeel: het certificaat versnelt de inklaringsprocedure aanzienlijk, omdat de douane in het land van bestemming kan vertrouwen op de inspectie en verklaring van de Nederlandse autoriteiten.

Een stempel van het KCB is daarmee niet zomaar een formaliteit, maar een harde garantie: de partij Holland Onions voldoet aan de Europese én internationale eisen, en kan veilig de grens over om buiten de Europese Unie te worden geëxporteerd.

Explosieve groei
In het laatste decennium is de Nederlandse uienexport explosief gegroeid, niet alleen in volume maar ook in bestemmingen: inmiddels meer dan 130 landen. Meer export naar meer bestemmingen betekent automatisch ook groei in de logistiek. Voor verre afstanden is gekoeld containertransport de perfecte oplossing. Het is kostenefficiënt én behoudt de kwaliteit van de uien. Bovendien geldt: hoe groter de volumes, hoe effectiever koelcontainers kunnen worden ingezet. Door lege containers slim te hergebruiken via het barge-concept worden duizenden tonnen CO₂-uitstoot vermeden – zo’n 65 procent minder vergeleken met vroegere situaties. Daarnaast worden miljoenen vrachtwagenkilometers uitgespaard doordat retourcontainers in regionale havendepots worden opgeslagen en daarvandaan door verwerkers kunnen worden opgehaald om uiteindelijk weer te worden geretourneerd naar deze regionale hubs.

Ontdek de logistieke kracht achter ’s werelds grootste uienexport in The Fellowship of the Holland Onion – the Exporting Season: Bekijk het allemaal hier.